Son vierc

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Son vierc (1921)
by Leo Runggaldier
ladin Gherdeina
167421Son vierc — ladin Gherdeina1921Leo Runggaldier

Son vierc.


Na storia cunteda da bera Gustl da Passua.


Zacan vivovel te Sëlva te na pitla cësa doi maridei ch' ova inuem Jan Piere y Mariëusa. Mariëusa cujinova a Piere drët stlet y puech acioche l murisse bel prëst: N di ti iel tumà ite a Mariëusa de jì da chël vedl Eremit a pista. Chësc ti portela nce dant a si uem n di. L uem dij: "Assé, assé! va me tu." I canch' l vëiga, che ëila se n va da usc ora, s' n mucel y cëla da ruvé do n' autra streda dant y de ruvé nfati dan ëila pra chëst Eremit. Bel mpont ruvel nce dan Mariëusa pra chëst Eremit, se rejona ju cun chësc, de ulëi nstës jì ite te tana.

L Eremit lascia pro chësc y se n va. Jan Piere va ite te tana, se taca su na bela gran berba grija y aspieta si fëna che vën a pista. Ne va via giut, po vën anda Mariëusa y tachelnea pra chël pitl viere d' tana. Dedite da chësta terla fovel na rë de lën. Chësc uem gëura sën bën su la terla, y te chëla audel nce la usc de si fëna: "Bondì seniëur Eremit! Ulësse ve damandé zeche de sucrët." "Assé," dij l Eremit cuna usc drët bassa: "Dijede dut cant cieche ëis sul magon." Ëila scumëncia y ti conta: "Ie é n uem tan dala rida y trazëus, che ulësse propi ch' l deventësse vierc; po pò vester ujinessanse n fruz plu saurì." Sun chësc respuend l Eremita: "Ilò messëis mere ti cujiné drët bon y bieh, drët da smauz y da grass, po cialëde pa, debota pierdel pa po la vista." "Grazia seniëur Eremit, ve prëi bel de ne dì a deguni nia de chësc, scenó unissel ora spavënc." "Sci, sci, jide mé n santa pesc, ie ve dé mo la santa benedescion."

Dut cuntënta s' n va śën tres anda Mariëusa, pea la streda che va per l bosch y ruva a cësa. Ma ntant l Eremit se n ie jit ora de tana y ie ruvà do n' autra streda mo dan ëila a cësa. Piere se mët śën bën drët pra l lëur y s' astiela sceche l essa laurà ntan che ëila ie stata demez. Te chëla vën Mariëusa da usc ite y dij: "O ncuei sonse bën stata ora giut, t' ares bën fam sëndula, a avëi laurà dut l di. Te vue pa bën fé perchël na bona cëina." E, se dij Jan Piere ntra ël chësc ne sonse danz no usà. Y canta mò, ma la fëna te n iede nsci valënta, nsci bravia, nsnuet na tel bona cëina, y duman dijela inò, de me fé na bona marënda. Bon, se dijel, a mancul possi śën me n maië n bon poz de robes. Va via un di, va via l auter di, chësta si fëna ti cujina uni di for plu miëur y miëur, plu bieh y plu da smauz che sta me dut a regorer.

N di dij l uem: "Me sà che pierde la vista for plu y plu." Chësc ti sà danz drët a Mariëusa; ëila ti cujina de chël for miëur y miëur, for plu gras y gras; y Piere udova for mancul y mancul. Ngali messovela l mené a spaz per la man, davia ch' l ne se ntupova inió plu a jì sëul. N di do marënda l ala menà a spaz ora insom sun en mur, che fova su l ëur de n ruf. Ilò s' à fermà Mariëusa y dij: "Stà chiet mpueʼ sëndula." Ëila va n trëi var zeruch per giaté l sbunf y ti dé na sburdleda per l sburdlé ju te ruf. Te chëla che la ie frida ca, zessa l uem debota su na pert; te chëla fier Mariëusa via ju te ruf. "N aiut, n aiut", svea la fëna ora per ruf; "o prëibel mi bon uem, vie ju a me judé ora." "O mi bona fëna ie ne vëije nia, ne sé ulache te ies; son vierc."

Anda Mariëusa fova rueda n pez do, sanbën mola sceche n punjin, a cësa. Da ntlëuta nca fovela danz plu valënta cun si uem.